فیزیولوژی ستون فقرات

وقتی به ستون مهره‌ها از روبرو و یا از پشت نگاه می‌کنیم کاملا مستقیم است، یعنی هیچ انحرافی به اطراف ندارد؛ ولی وقتی از پهلو به آن نگاه می‌کنیم در آن پیچ و خم دیده می‌شود، یعنی در قسمت گردن و کمر به طرف داخل بدن فرو رفته و در ناحیه پشت و لگن برجسته است. این وضعیت باعث می‌شود که ستون مهره‌ها وزن بدن را خیلی بهتر تحمل کند و در عین حال، در موقع ایستادن انسان بتواند کنترل بدن خود را حفظ کند. ستون مهره‌ها در ناحیه گردن از 7 مهره ، در سینه از 12 مهره در قسمت کمر از 5 مهره و در ناحیه لگن از 2 مهره ، یعنی مهره‌های خاجی و دنبلانچه ، درست شده است.

منبع : http://daneshnameh.roshd.ir

دیسک‌های بین‌مهره‌ای

 دیسک بین‌مهره‌ای میان استخوان‌های ستون فقرات قرار دارند،‌و فضایی برای رشته‌های عصبی برای بیرون آمدن از طناب نخاعی و رفتن به بخش‌های دیگر بدن فراهم می‌کنند. این دیسک‌ها از حلقه سفت بیرونی متشکل از ماده فیبری لاستیکی که همان غضروف است، تشکیل شده‌اند: اگر شما دیسک را به صورت افقی ببرید، مانند آن به نظر می‌رسد که پیازی را از وسط آن بریده باشید. در مرکز این حلقه‌های بافت فیبروالاستیک مایع ضخیم وجود دارد که قوامی ژله‌ای دارد.

این حلقه‌ها به همراه مرکز ژله‌مانندشان بیشتر ضربه‌ها را که در حین راه رفتن، دویدن، پرش و حتی نشستن ممکن است روی ستون فقرات وارد آید،‌ جذب می‌کنند. هر بار که شما به جلو و عقب خم می‌شوید یا می‌چرخید،‌ تغییری در فشار در ناحیه محتوی مایع ژله‌ای دیسک ایجاد می‌شود. این تغییر فشار در مقادیر متوسط در واقع برای دیسک‌ها خوب است. اما در درازمدت، خم شدن بیش از حد به جلو، در حالیکه کمر گرد است و پاها در حالت مستقیم قرار دارند- می‌توانند به این حلقه‌ها که مایع را درون خود نگه می‌دارند، آسیب وارد کنند.

متاسفانه این حرکت خم شدن یکی از کارهایی است که بسیاری از مردم به طور مکرر در طول یک روز معمول برای رساندن دست به اشیا یا بلند کردن آنها انجام می‌دهند. حتی نشستن نادرست با صورت قوزکرده می‌تواند دیسک‌ها را در معرض آسیب احتمالی قرار دهد.

 این آسیب در دیسک در حلقه بیرونی در مرکز دیسک نزدیک مایع رخ می‌دهد،‌و بعد به سوی بیرونی‌ترین لایه دیسک ادامه پیدا می‌کند. این عارضه را اغلب لغزیدگی دیسک می‌گویند،‌ اما در واقع دیسک بین دو مهره لغزش پیدا نمی‌کند. در واقع مایع درون دیسک شروع به بیرون زدن از میان حلقه‌ها می‌کند. وقتی این عارضه به نقطه‌ای پیشرفت کند که تنها چند حلقه باقی مانده باشد که مایع درون دیسک را نگهداشته باشد، به آن بیرون‌زدگی دیسک می‌گویند. این حلقه‌ها می‌توانند بر روی طناب نخاعی یا اعصاب خروجی از نخاع فشار بیاورند. اگر همه حلقه‌ها پاره شوند،‌ دیسک پاره‌شده یا فتق پیدا کرده است.

برخی از افراد ممکن است دچار عارضه‌ای به نام بیماری تحلیل‌برنده دیسک شوند. این عارضه معمولا در طول سال‌های بسیار به آرامی پیشرفت می‌کند. در این فرآیند، یک یا تعداد بیشتری از دیسک‌ها خشک و غیرقابل‌انعطاف می‌شوند، توانایی خود د جذب بارها و ضرباتی را که در حین حرکات بر آنها وارد می‌‌شود، از دست می‌دهند. سن هم بر دیسک‌های
 ستون فقرات اثر می‌گذارد. در  2 سالگی این دیسک‌ها از 70 درصد آب تشکیل شده‌اند، اما با افزایش سن دیسک‌ها به طورطبیعی محتوای آب‌شان را از دست می‌دهند.

اگر دیسک تحلیل برود، خشک شود، بیرون بزند یا پاره شود،‌ ارتفاع آن کاهش پیدا می‌کند. این امر باعث می‌شود مهره‌ها به هم نزدیک‌تر شوند،‌ بنابراین رویه‌های مفصلی در هنگام حرکت ضربه بسیار بیشتری را تحمل می‌کنند. و در نتیجه آنها هم دچار فرسودگی زودرس می‌شوند. کاهش ارتفاع دیسک همچنین شکاف میان استخوان‌ها را که از آن اعصاب بیرون می‌آیند، باریک‌تر می‌کند. این باریک شدن ممکن است به روی عصب فشار بیاورد و باعث ایجاد درد شود.

تمام عارضه‌هایی که بر روی دیسک‌های بین‌مهره‌ای ستون فقرات اثر می‌گذارند،‌ممکن است در مراحل بعدی بسیار دردناک و ناتوان‌کننده شوند. این بیماری‌ها ممکن است با کار روزانه،‌ ورزش و بازی، و کارکرد جنسی فرد تداخل کند.

منبع : http://www.hamshahrionline.ir

ستون فقراتی سالم داشته باشید

هر ساله کمردرد، گریبان گیر میلیون ها نفر در جهان می شود، در نتیجه سطح کیفی زندگی بسیاری از افراد را کاهش می دهد، بسیاری از تفریحات را محدود می کند،‌ روزهای کاری را به هدر می دهد (با استراحت در منزل) و انجام فعالیت های تفریحی – ورزشی را با مشکل مواجه می کند.

با این همه، در این زمینه امیدهای تازه ای نیز وجود دارد.

با چند اقدام ساده، همه ما می توانیم سلامتی ستون مهره ها و گردن خود را افزایش داده و احتمال بروز مشکلات را در آینده به حداقل برسانیم.

از شما می خواهیم تا 5 نکته زیر را در مورد حفظ سلامتی ستون فقرات بخوانید و امیدواریم که آن ها را در زندگی روزانه خود به کار برید.

مطمئن باشید که از انجام این کارها، هیچ گاه پشیمان نخواهید شد.

1- سبک و درست بلند کنید.

همه ما روزانه فشارهای شدیدی را در اثر انجام غلط کارها، به ستون مهره های خود وارد می کنیم که از سوار شدن به اتومبیل گرفته تا بلند کردن کودکان، قراردادن خریدهای روزانه در صندوق عقب ماشین و یا کندن علف های هرز درون حیاط است.

در واقع کمر شما روزانه، حملات بسیاری را تحمل می کند. هرگاه شما اشیاء سنگینی را بلند می کنید و یا اجسام را به صورت نادرست بلند می کنید، ستون مهره های خود را در معرض آسیب قرار می دهید.

برای به حداقل رساندن احتمال بروز آسیب به واسطه بلند کردن اشیاء، نکات ساده زیر را دنبال کنید:

* اگر جسمی بسیار سنگین است آن را به تنهایی بلند نکنید و‌ از کسی کمک بخواهید.

* هرگز با بازوها صاف و رو به جلو، چیزی را بلند نکنید. همیشه در هنگام بلند کردن جسم، به آن نزدیک شوید تا آرنج شما خم شود.

* هنگام بالا بردن یا پایین آوردن یک شیئ، لگن و زانوی خود را خم کنید و سعی کنید پشت شما صاف باقی بماند. به این حالت(power position) می گویند.

* هنگام بلند کردن یک شیئ ، هرگز بر روی آن قوز نکنید، بلکه پاهای خود را از ناحیه ی زانو خم کنید و بنشینید، سپس جسم را بلند کنید.

* هنگام بلند کردن یک شیئ، به آرامی این کار را انجام دهید و از انجام حرکات تند و سریع پرهیز کنید.

2- وضعیت ایستادن صحیح می تواند به ستون مهره های شما کمک کند.

ایستادن غلط می تواند به ستون مهره ها آسیب بزند. غوز کردن، موجب وارد آمدن فشار غیرطبیعی به ستون مهره ها و ایجاد کمردرد و احساس خستگی شود.

پس اگر می خواهید ستون مهره های شما سالم باشد و بهتر به نظر آید، از نکات زیر برای یک وضعیت قرار گیری صحیح پیروی کنید:

* مستقیم بایستید: استخوان های شانه ی خود را عقب و پایین نگه دارید. سعی کنید حالت قرارگیری صحیح خود را بیابید. ماهیچه های شکمی خود را منقبض کنید. به گونه ای بایستید که زانوهایتان صاف باشند، ولی سفت نشده باشند.

* سر خود را صاف و بالا نگه دارید.

3- درست و صحیح کار کنید.

بسیاری از ما، ساعات کاری خود را پشت یک دستگاه کامپیوتر می گذرانیم. اگر میز و صندلی کامپیوتر، به طور غیرعلمی طراحی شده باشند، موجب وارد آمدن فشار زیادی به کمر و گردن شما می شوند.

اگر شما روزهای کاری تان را با سردرد یا کمردرد به پایان می رسانید، لطفا به توصیه های زیر عمل کنید:

* آیا به راحتی با کامپیوتر کار می کنید؟

* کمر شما باید توسط پشتی صندلی به خوبی حمایت شود و صندلی زانو یا کمر را نزند.

* پاهای خود را روی زمین قرار دهید، طوری که زاویه ی پشت زانوهایتان از 90 درجه بیشتر باشد.

* مانیتور کامپیوتر شما باید مستقیما جلوی چشم های شما باشد و شما را مجبور به خم شدن به جلو، عقب یا کنار نکند.

* هنگام صحبت کردن با تلفن، صاف بنشینید. هرگز گوشی تلفن را بین گوش و شانه خود قرار ندهید، زیرا این کار می تواند موجب گردن درد یا سایر مشکلات گردنی شود.

4- تحرک بدنی داشته باشید.

تمرینات ورزشی نقش بسیار مهمی را در حفظ سلامت کمر دارند. حتی انجام چند دقیقه ورزش روزانه می تواند کمک زیادی به کمر و گردن شما کند. می توانید تحت نظر پزشک یا مربی تمرینات ورزشی، یک برنامه روزانه ورزشی که شامل حرکات کششی، تقویتی و هوازی (‌ایروبیک)‌است را تنظیم کنید.

5-  به شکل صحیحی بخوابید.

اکثر افراد یک سوم از زندگی خود را در رختخواب می گذرانند. یک تشک غیر استاندارد یا یک حالت خوابیدن اشتباه، می تواند باعث بروز کمردرد شود.

وضعیت صحیح خوابیدن را برای شما می گوییم:

* به پهلو بخوابید و زانوهای خود را خم کنید و یک بالش در بین پاها و یک بالش در روبروی تان (حالت بغل کرده)‌ قرار دهید. اگر عادت دارید به پشت بخوابید، برای راحتی کمر، یک بالش زیر زانوهای خود قرار دهید.

* از خوابیدن طاق باز، به گونه ای که سر شما به یک طرف قرار گرفته باشد، یا از خوابیدن بر روی یک بالش بزرگ جدا خودداری کنید.

* سعی کنید بالش تان نه خیلی کوتاه و نه خیلی بلند باشد، طوری که ستون مهره های شما صاف قرار بگیرد.

* رختخواب های نرم ، خیلی کم حالت بدن را حفظ می کنند، از طرفی رختخواب بسیار سفت نیز فشارهای شدیدی را به بدن شما وارد می کند و موجب درد نواحی استخوانی بدن شما می شود.

* تشک خود را به طور مرتب پشت و رو کنید، حتی می توانید از یک روکش اضافه استفاده نمایید تا مناسب تر شود.

منبع :   http://www.tebyan.net